Những sự thật thú vị về tiếng Bồ Đào Nha
Đây là ngôn ngữ chính thức của chín quốc gia
Đó là một quan niệm sai lầm phổ biến rằng tiếng Bồ Đào Nha chỉ được nói ở Bồ Đào Nha và Brazil. Trên thực tế, đây là ngôn ngữ chính thức ở chín quốc gia khác nhau: Bồ Đào Nha, Brazil, Mozambique, Angola, Guinea-Bissau, Timor-Leste, Equatorial Guinea, Cape Verde, và São Tomé và Principe. Hơn nữa, tiếng Bồ Đào Nha là ngôn ngữ chính thức của lãnh thổ tự trị Trung Quốc Macau.
Bản đồ tiếng Bồ Đào Nha trên khắp thế giới © Wikimedia Commons
Chỉ 5% người nói tiếng Bồ Đào Nha sống ở Bồ Đào Nha
Không có gì đáng ngạc nhiên, với các quốc gia đông dân như Brazil và Mozambique có ngôn ngữ chính thức, phần lớn người nói tiếng Bồ Đào Nha không đến từ Bồ Đào Nha. Tuy nhiên, tỷ lệ người nói tiếng Bồ Đào Nha bên ngoài Bồ Đào Nha nhiều đến ngạc nhiên khi chỉ có một phần hai mươi Lusophones trên thế giới đang sinh sống ở Bồ Đào Nha.
*Lusophones: Người nói tiếng Bồ Đào Nha
Đó là ngôn ngữ châu Âu phát triển nhanh nhất trên thế giới sau tiếng Anh
Do số lượng lớn người nói tiếng Bồ Đào Nha trên khắp thế giới (đây là ngôn ngữ được nói nhiều thứ sáu trên hành tinh) và phân phối trên khắp Nam Mỹ, Châu Âu, Châu Phi và Châu Á, tiếng Bồ Đào Nha đang phát triển nhanh và có tiềm năng trở thành một giao tiếp quốc tế ngôn ngữ, giáo dục theo UNESCO.
Nó bị ảnh hưởng nặng nề bởi tiếng Ả Rập
Khi người Hồi giáo theo đạo Hồi từ Bắc Phi và Trung Đông đã chinh phục Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha vào thế kỷ thứ tám, vì vậy tiếng Ả Rập là ngôn ngữ chính thức của Bán đảo Iberia cho đến thời Reconquista vào thế kỷ 13. Do đó, ngôn ngữ Bồ Đào Nha đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ tiếng Ả Rập và nhiều từ có nguồn gốc Ả Rập vẫn được dùng cho đến ngày nay, ví dụ như almofada (đệm), azeitona (ô liu) và garrafa (chai).
Quả ô liu © momo / Flickr
Từ dài nhất trong tiếng Bồ Đào Nha có 29 chữ cái
Trong tiếng Anh từ dài nhất là "antidisestablishmentarianism", có 28 chữ cái, còn trong tiếng Bồ Đào Nha là từ anticonstitucionalíssimamente, có nghĩa là vụng trộm theo cách rất vi hiến. Đây là từ phi kỹ thuật dài nhất trong ngôn ngữ Bồ Đào Nha, với tổng cộng 29 chữ cái.
Tiếng Anh đã mượn một số từ tiếng Bồ Đào Nha
Sự lan truyền trên toàn thế giới của Bồ Đào Nha chắc chắn đã dẫn đến một số từ của nó đi vào ngôn ngữ tiếng Anh. Ví dụ như từ embarrass (lấy từ embaraçar của tiếng Bồ Đào Nha, nghĩa là thắt nút), từ cobra, và từ fetish (lấy theo feitiço, có nghĩa là một bùa mê hoặc phù thủy).
Nguồn gốc của từ embarrass / Euan Marshall
Mỗi thì của động từ có sáu kết thúc khác nhau
Có thể cho rằng trở ngại lớn nhất đối với những người nói tiếng Anh đang cố gắng học tiếng Bồ Đào Nha là mỗi thì động từ có sáu cách chia khác nhau cho một loạt các đại từ. Lấy ví dụ, động từ tiếng Anh "to write". Đây có hai cách chia trong thì hiện tại là I/you/we/they write, he/she/it writes. Tuy nhiên, động từ tương đương trong tiếng Bồ Đào Nha sẽ được kết hợp như sau: eu escrevo, tu escreves, ele/ela/você escreve, nós escrevemos, vós escreveis, elas/eles/vocês escrevem.
Tiếng Bồ Đào Nha có hai động từ có nghĩa là "to be"
Trong khi tiếng Anh “to be” khá thông dụng, tiếng Bồ Đào Nha có hai động từ khác nhau cho các tình huống này: ser và estar. Ser là ví dụ vĩnh viễn, không thay đổi, trong khi estar dành cho các tình huống tạm thời như tâm trạng hoặc thời tiết. Tuy nhiên, sự tách biệt này đưa ra một số điều kỳ quặc hấp dẫn, vì ngôn ngữ Bồ Đào Nha coi hôn nhân là vĩnh viễn và không thay đổi, do đó sử dụng ser casado thay vì estar casado .
lễ cưới © Jean-Pierre Dalbéra / Flickr
Tiếng Bồ Đào Nha châu Âu và Brazil khá khác nhau
Mặc dù thường được so sánh với sự khác biệt giữa tiếng Anh Mỹ và tiếng Anh, vốn là những biến thể của cùng một ngôn ngữ nhưng rất giống nhau, tiếng Bồ Đào Nha từ Bồ Đào Nha và Bồ Đào Nha từ Brazil lại khác nhau đáng kể. Sự khác biệt chính đến từ việc sử dụng đại từ ngôi thứ hai. Ở Bồ Đào Nha, tu và vós thường được sử dụng, trong khi những cái này (đặc biệt là cái sau) hiếm khi được nghe ở Brazil, trong đó ưa thích các đại từ você và vocês .
Mặc dù você được coi là hiện đại và ít trang trọng, cùng với phần còn lại của tiếng Bồ Đào Nha Brazil, nhưng thực tế thì ngược lại. Você là contracted form của vossa mercê chính thức (“your mercy”), và phần lớn sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ liên quan đến khuynh hướng tiếng Bồ Đào Nha của Brazil để sử dụng các thuật ngữ từ tiếng Bồ Đào Nha thế kỷ 18 và 19.
Ngôn ngữ này chỉ có 23 chữ cái cho đến năm 2009
Cho đến gần đây, các chữ cái K, W, và Y không phải là một phần của ngôn ngữ Bồ Đào Nha. Nói cách khác, như từ "kilogram", tiếng Bồ Đào Nha sẽ đổi chữ K thành qu-, nghĩa là từ kilogram trong tiếng Bồ là quilograma, trong các âm W và Y chỉ được tìm thấy trong các danh từ riêng của nước ngoài. Vào năm 2009, các quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha trên khắp thế giới đã cùng nhau ký một Thỏa thuận chính tả mới, mà Tiêu chuẩn hóa các hình thức đánh vần qua các biến thể khác nhau của tiếng Bồ Đào Nha và giới thiệu các chữ cái
Tiếng Bồ Đào Nha đến từ Galicia ở Tây Bắc Tây Ban Nha
Nguồn gốc của ngôn ngữ Bồ Đào Nha có trụ sở tại cộng đồng tự trị Galicia, ở phía bắc Bồ Đào Nha và phía tây bắc của Tây Ban Nha. Ngôn ngữ của họ, tiếng Galicia, là sự pha trộn của tiếng địa phương và tiếng Latin thông dụng, và vào khoảng thế kỷ 14, tiếng Bồ Đào Nha nổi lên như một ngôn ngữ con cháu. Ngay cả ngày nay, những người nói tiếng Bồ Đào Nha và Galicia vẫn có thể hiểu nhau nói gì.
