Lịch sử đầy biến động của thị trấn Hammerfest, Na Uy
Thị trấn tận cùng thế giới
Quận Finnmark là phía bắc thực sự của Na Uy. Nằm ở cực đông bắc của nước này, Finnmark giáp với cả Phần Lan và Nga - và một phần lớn của nó là lãnh thổ Sami. Finnmark vừa là quận lớn nhất vừa là quận ít dân nhất ở Na Uy, vì vậy để đến được Hammerfest, bạn sẽ phải đi qua hàng trăm km của vùng đất hoang vu ven biển. Và khi bạn tới đây, bạn sẽ ngạc nhiên vì nhiều lý do.
Hammerfest không giống với hầu hết các thị trấn phía Bắc Na Uy. Kiến trúc khác biệt vì nó hiện đại hơn; từ nhà thờ gợi nhớ đến một giá cá kho đến Trung tâm Văn hóa Bắc Cực bên bờ sông, nơi có hiệu ứng đèn LED vào ban đêm rất ấn tượng. Điều gì đã khiến một thị trấn chỉ có 10.500 người ở cực bắc của Na Uy có kiến trúc khác thường như vậy?
Nạn đói, hỏa hoạn, bão táp… và Đức quốc xã
Lịch sử của Hammerfest - cũng như của Finnmark - bắt nguồn từ khoảng 10.000 năm. Do nước ấm của Dòng chảy Vịnh Đại Tây Dương, cảng Hammerfest không bị đóng băng như các cảng ở hầu hết các thị trấn ven biển phía bắc Na Uy. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc săn bắt hải cẩu và cá voi, vốn là hoạt động buôn bán chính của khu vực cho đến thế kỷ 18. Hammerfest chính thức được công nhận là một thị trấn vào năm 1789 và nó trở thành thị trấn lâu đời nhất ở cực bắc trên thế giới. Thị trấn thu hút sự chú ý của các thương gia nước ngoài và các viên chức lãnh sự quán và được coi là điểm đến quốc tế - cho đến tận thời kỳ chiến tranh Napoléon.
Khi thị trấn liên kết với người Pháp, người Anh đã tràn qua cảng và cướp phá thành phố vào năm 1809 khiến rất nhiều người dân Hammerfest chết đói. Và đó chỉ là thảm kịch đầu tiên trong rất nhiều bi kịch tiếp theo. Năm 1856, một trận cuồng phong ập đến khu vực này và toàn bộ thị trấn phải được xây dựng lại. Năm 1890, hai phần ba thị trấn bị phá hủy một lần nữa, lần này là do hỏa hoạn. Hammerfest đã được xây dựng lại một lần nữa và biến thảm họa thành cơ hội bằng cách trở thành thị trấn đầu tiên ở Bắc Âu sử dụng hệ thống chiếu sáng bằng điện. Gammelveien, một con đường mòn quanh núi Salen vẫn còn phổ biến đối với du khách cho đến ngày nay, được xây dựng trong thời gian đó.
Nhưng thảm họa tồi tệ nhất đã xảy ra trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Khi Finnmark giáp với Nga, quân Đức xâm lược Na Uy đã sử dụng Hammerfest làm căn cứ đóng thuyền. Khi họ rút lui vào năm 1944, những người lính Đức Quốc xã đang chạy trốn đã sử dụng chiến lược 'thiêu đốt xương sống' của họ để từ chối Quân đội Nga tiếp cận với bất kỳ thực phẩm, vật tư, nơi trú ẩn hoặc phương tiện liên lạc nào. Hammerfest đã bị thiêu rụi và người dân của nó, hiện vô gia cư, buộc phải di tản đến miền nam Na Uy.
Một tương lai tươi sáng cho Hammerfest
Vậy làm thế nào mà thị trấn này có được khung cảnh như hiện tại? Nó bắt nguồn từ sự không ngừng của người dân và ý thức cộng đồng của họ. Năm 1945, khi hòa bình được tuyên bố, một bộ phận dân cư của Hammerfest đã quay trở lại để xây dựng lại thành phố một lần nữa. Chuyến thăm Gjenreisningsmuseet, bảo tàng ghi lại quá trình tái thiết Finnmark và North Troms sau Thế chiến II, đã chứng thực điều đó. Việc xây dựng lại diễn ra nhanh chóng, với những tòa nhà và ngôi nhà đầu tiên đã sẵn sàng trong vòng vài tuần. Kết quả là, kiến trúc của thị trấn hiện đại dần thành hình.
Trong những năm 1980, Hammerfest đã trở thành một cửa ngõ dẫn đến dầu khí mới được tìm thấy ở biển Barents. Năm 2007, một nhà máy LNG (khí tự nhiên hóa lỏng) đã được khai trương trên đảo Melkøya gần đó. Làn sóng thịnh vượng đã kéo dài cho đến ngày nay: Hammerfest ngày nay là một điểm đến du lịch phổ biến cho những người đam mê thiên nhiên, vì nó là nơi hoàn hảo để đi bộ đường dài và câu cá. Cột Meridian cũng nằm ở đây, đưa thị trấn vào danh sách Di sản Thế giới của UNESCO. Hammerfest chắc chắn là một điểm đến đáng để cân nhắc.
